تبیین اثرات ژئوتوریسم بر توسعه کارآفرینی در روستا ـ شهرِ قوری قلعه با رویکرد معادلات ساختاری

با توجّه به اینکه امروزه از کارآفرینی به عنوان موتور توسعة اقتصادی یاد می‎شود، برنامه‎ریزان و سیاست‎گذاران توسعه به روش‌های مختلفی در صدد توسعة کارآفرینی در سطح جوامع مختلف هستند. با توجّه به توانمندی بالای مناطق نمونة گردشگری، از جمله منطقة نمونة گردشگری غار قوری‎قلعه در جذب گردشگران، بررسی اثرات پدیده گردشگری بر شاخص‎های کارآفرینی می‎تواند به تقویت دو اهرم کلیدی توسعه (گردشگری و کارآفرینی) در سطح جوامع میزبان منجر گردد. هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین اثرات ژئوتوریسم بر توسعة کارآفرینی در روستا - شهرِ قوری‎قلعه، واقع در شهرستان روانسر و استان کرمانشاه است که در آن برای دستیابی به اهداف، ترکیبی از روش‎های توصیفی - تحلیلی و علّی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعة آماری پژوهش را کلّیّة سرپرستان خانوار ساکن در روستا - شهر قوری‎قلعه تشکیل می‎دهد که از میان آنها، 200 نفر به عنوان نمونة آماری انتخاب شده‎اند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامة محقّق‎ساخته است که روایی آن با کسب نظرات اساتید دانشگاهی و کارشناسان مربوطه و پایایی آن با انجام پیش‎آزمون و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ، به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد پنج عامل اثرات اقتصادی، افزایش ارزش دارایی‎ها، محیطی - زیرساختی، فرهنگی و جمعیّتی، مهم‎ترین اثرات ژئوتوریسم بر ساکنان محدودة مورد مطالعه بوده‎اند که توانسته‎اند حدود 72% واریانس متغیّر وابستة پژوهش را تبیین نمایند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد میانگین نمرة کارآفرینی در میان سرپرستان خانوار مورد بررسی، 32/3 بوده و بالاتر از حدّ متوسّط است. در نهایت، نتایج مدل نهایی برازش‌شدة اثر ژئوتوریسم (متغیّر مستقلّ پژوهش) بر توسعة کارآفرینی (متغیّر وابستة پژوهش) در میان سرپرستان خانوار روستا - شهر قوری‎قلعه نشان داد، ژئوتوریسم در سطح اطمینان 99% توانسته است اثر قابل توجّهی را بر توسعة کارآفرینی و شاخص‎های آن برجای نهد. به طوری که اثر کلّ ژئوتوریسم بر کارآفرینی در محدودة مورد مطالعه، 475/0 و ضریب تعیین آن 226/0 بوده است.